Niniejszy artykuł dotyczy interakcji między działalnością sędziów i mediatorów, przy czym bada chronologicznie rozwój postępowania mediacyjnego, ilustrując w poszczególnych fazach ewentualne relacje między tymi, w zasadzie bardzo od siebie odległymi, aktorami rozstrzygającymi spory. Stopniowo analizuje również mediacje orzekane przez sąd, interwencje sędziów w samo postępowanie mediacyjne, badanie porozumień mediacyjnych i ich zatwierdzanie w trybie ugody sądowej.